Loppies

Ondanks de stilte van de afgelopen tijd is er een hele hoop gebeurd. Ik ga nu eens niet met terugwerkende kracht schrijven maar gewoon ‘achteruit’.

Zaterdag 31 maart
Het was ‘vliegweekend.’ Aangezien ik geen plannen had gemaakt, gaf ik me ‘beschikbaar’ op en zaterdag mocht ik naar Kopenhagen. Vluchtje van niets natuurlijk; het is nèt een uur heen en even zo kort terug. Wel was het mooi weer dus ik heb een hele hoop foto’s gemaakt. Niet voor jullie overigens maar voor mijn leerlingen (wat klinkt dat grappig), vrijdag had ik een gesprek met de school en toen hebben we mijn eerste les even doorgenomen. Ik sloeg dus zaterdag twee vliegen in één vlucht.

Keurig op tijd landden we weer op Schiphol. En toen ontving ik een berichtje van mijn zusje ‘Lein, het gaat niet zo goed met nene!’ Even voor de duidelijkheid, nene is mijn Molukse omaatje.

Ik belde mijn zusje en die praatte me even bij. Nene (oma in het Maleis) had een zware longontsteking gehad de week ervoor waarvan ze nog niet helemaal hersteld was. De medicijnen sloegen niet aan, nene had af en aan koorts. De artsen waren die middag nog bij haar geweest. Ze vreesden dat ze de avond niet zou halen. Ik ging als een speer naar huis, pakte mijn spullen en reed naar Nijmegen. De rest van de avond zaten mijn zusjes en ik naast haar bed. Was nene al erg afgevallen de laatste keer dat ik haar zag, nu was ze echt vel over been. Praten kon ze niet meer maar ze reageerde wel op ons, zodra ze onze stemmen hoorde draaide ze met haar hoofd richting ons. De arts vertelde ons dat nene in een sub-comateuze toestand verkeerde. Het zal best maar ze had echt wel door dat wij er waren.

Ik schreef in voorgaande logs al wel eens dat mijn oma een echte vechter is. Drie keer balanceerde ze op de rand van de dood en drie keer kwam ze weer terug in het land der levenden. Je mag niet oordelen over de kwaliteit van andermans leven maar ik vraag me wel af waarom ze dat deed. Haar man, onze tete (tete is Maleis voor opa) was 14 jaar geleden overleden en hij was haar alles. Mijn oma kon niet schrijven of lezen en Nederlands spreken deed ze niet of nauwelijks. Mijn opa kon dat wel en sinds hij is weggevallen leefde ze in een enorm isolement. In de Molukse gemeenschap had ze nog aanspraak, haar hartsvriendin woonde er ook. Had ze niets aan haar eigen kind, de kinderen van haar hartsvriendin vingen haar altijd liefdevol op. Maar toen kwam ze ten val. Eerst brak ze één heup, toen de andere en hierdoor verbleef ze sinds een paar jaar af en aan in verzorgingstehuizen. Een klein jaar geleden was de huur van haar woning de Molukse gemeenschap opgezegd; nene was bedlegerig en zo goed als blind. Wat had ze nog om voor te leven?

Mijn opa is op 31 maart 1993 overleden. Dat was op de dag af precies veertien jaar geleden. We dachten dan ook dat ze de avond niet zou halen …

Tussendoor haalden mijn zusjes en ik wat te eten en de rest van de avond zaten we bij nene. Omdat nene veel pijn had, kreeg ze af en toe paracetamol toegediend. Helaas hielp dat niet. Morfine leek de enige uitkomst. Tegen twee uur in de nacht was nene er nog steeds. Mijn zusje en ik vielen om van de slaap en hadden daarnaast het ernstige vermoeden dat als we zouden blijven zitten, nene zich nooit zou kunnen overgeven. Haar band met ons was heel sterk. We namen afscheid, beloofden heel gauw weer terug te komen. Nene leek zich verzoend te hebben met haar lot.

Om zes uur ’s ochtends ging de telefoon. Nene was niet meer.